De meeste paardenliefhebbers zullen wel weten dat paarden verschillende karakters hebben, net als mensen. Als jij een paard goed kent, weet je vaak ook wel wat voor type hij is. Dat is voor jezelf vaak handig om te weten, omdat je zo kan inschatten hoe hij bijvoorbeeld op nieuwe of spannende situaties reageert. Ook in de wetenschap waren ze benieuwd naar de reactie van paarden op nieuwe situaties of voorwerpen. Dit vertelt je namelijk iets over het karakter van het paard. Daarom zijn er verschillende gedragstesten ontwikkeld, waaronder de novel object test (novel object = nieuw voorwerp).
De novel object test werd oorspronkelijk ontwikkeld voor muizen en ratten om hun gedrag te evalueren. Later pasten wetenschappers deze test ook toe bij paarden. Tijdens de novel object test introduceren onderzoekers een nieuw, onbekend voorwerp aan het paard en observeren ze de reactie. Deze test meet de angst- of stressrespons van het dier. Sommige paarden reageren nieuwsgierig en onderzoeken het object door erop af te stappen en eraan te snuffelen. Andere paarden tonen angst en rennen ervan weg om het vanaf een afstand te bekijken. De test kan plaatsvinden in een open ruimte, zoals een bak of paddock, maar ook in een stal. Soms brengt een persoon het object de ruimte in, terwijl het in andere gevallen via het plafond naar beneden komt. Vaak draait de test om visuele prikkels, zoals het zien van het object, maar onderzoekers testen ook reacties op geluid, beweging of een combinatie van factoren.
Om het gedrag zo objectief mogelijk te registreren, gebruiken onderzoekers vaak een ethogram. Dit is een lijst met gedragingen die een dier kan vertonen, beschreven zonder interpretatie of menselijke eigenschappen toe te kennen (antropomorfisme). Zo omschrijft een ethogram ‘eten’ als ‘een kauwende beweging met voedsel in de mond’. Deze objectieve beschrijvingen zorgen ervoor dat iedereen het gedrag op dezelfde manier interpreteert. Met behulp van een ethogram kunnen onderzoekers vastleggen hoe vaak een paard bepaald gedrag vertoont en hoe lang het aanhoudt.
Het vertelt je iets over het karakter van je paard. Hoe reageert hij op nieuwe situaties? Hoe je de informatie die uit de test komt verder gebruikt is eigenlijk afhankelijk van het onderzoek dat je doet. Er zijn verschillende gedragsonderzoeken gedaan met paarden waarbij gebruik is gemaakt van de novel object test. In het onderzoek van Bulens. Hebben ze onderzoek gedaan naar het gebruik van verschillende objecten bij een novel object test terwijl de paarden in stal stonden. Zij hebben bij 54 paarden de reacties op vier verschillende objecten gemeten (paraplu, pionnen in twee verschillende kleuren en een bal). De paarden bleken de meeste reacties te geven op de paraplu. In een onderzoek van Visser. Hebben ze de test gebruikt om iets te kunnen zeggen over het temperament van jonge paarden. Hieruit kwam twee componenten: de vluchtneiging en de gevoeligheid voor de omgeving. Dus in hoeverre heeft het paard de neiging om weg te rennen en in hoeverre wordt de prestatie van het paard beïnvloed door de veranderingen in de omgeving.
In een ander onderzoek van Visser hebben ze juist gekeken naar de hartslag en de veranderingen in de hartslag bij jonge paarden tijdens een novel object test. Daarbij hebben ze ook gekeken naar het verschil in getrainde jonge paarden en ‘groene’ jonge paarden. Ze concludeerden dat de metingen van de hartslag en de variabiliteit hiervan bij deze test iets kan zeggen over het temperament van het paard. Hoe hoger de hartslag hoe meer het dier reageert op het object. Het meten van de hartslag om iets te zeggen over het karakter van het paard wordt ook gebruikt bij het testen van potentiële politiepaarden.
Je zou de novel object test ook bij je eigen paard kunnen doen. Je kunt hem dan het best los in een bak laten, waarna je het object in het midden van de bak plaatst. Kijk vervolgens goed naar je paard. Loopt hij op het object af of rent hij er juist voor weg? Misschien duurt het even voordat hij op onderzoek gaat en bekijkt hij het eerst rustig op een afstand. Hoe reageert hij als hij het object aanraakt, schrikt hij of gaat hij er juist mee spelen? Wellicht iets minder wetenschappelijk, maar de reactie die je paard geeft vertelt je wel iets over zijn karakter. Het kan je helpen met inschatten hoe hij bijvoorbeeld reageert op een buitenrit of op een wedstrijd. Hier kan je vervolgens rekening mee houden in je training.
Hieronder zie je filmpjes van drie paarden Hagar, Leo & Bob en hun reacties op een gekleurde bal. Zo zie je maar: verschillende paarden, verschillende reacties.
Reageert je paard erg schrikachtig en angstig op nieuwe objecten? Dan kun je hem ook trainen om hier anders op te reageren door middel van obstakel training. Wil je er meer over weten? We bieden een leuke dagtraining aan waar je met of zonder eigen paard aan deel kunt nemen! Klik hier voor meer informatie.
– Van Bulens Link
– Visser link
