Vooral de merrie-eigenaren zullen het herkennen: overmatig plassen, staart opzij, veel hinniken naar andere paarden en niet meer vooruit te branden onder het zadel… De merrie is hengstig. Een hengstige merrie is ‘paarlustig’, dat betekent dat ze de drang heeft om te paren. Deze drang krijgt ze niet zomaar, dit krijgt ze alleen op het moment dat ze vruchtbaar is. Net als bij vrouwen hebben merries een bepaalde vruchtbaarheidscyclus, ook wel de oestruscyclus genoemd.
Merries zijn zogenaamde ‘long-day seasonally polyoestrous breeders’. Dit wil zeggen dat een normale, niet drachtige merrie van ongeveer april tot oktober een regelmatige cyclus heeft. De oestruscyclus van een merrie duurt gemiddeld 21 dagen. Van deze 21 dagen is de merrie 5 tot 7 dagen hengstig. In de periode van oktober tot en met maart is de merrie in een anoestrus. Dat betekent dat de follikel(=eiblaas)ontwikkeling stilstaat en de merrie normaalgesproken niet hengstig wordt. In het voorjaar zijn er een aantal natuurlijke factoren die ervoor zorgen dat de merrie in de oestrus komt. Dit zijn de hogere temperatuur, de langere dagen (meer licht) en betere kwaliteit van het gras. Je kunt deze factoren kunstmatig beïnvloeden om merries eerder, of het hele jaar door, hengstig te krijgen.
De oestruscyclus begint bij het moment van de eisprong, dit is meteen ook het einde van de voorgaande cyclus. De eisprong, of ovulatie, is het vrijkomen van het eitje uit de eierstok. Na de eisprong wordt de lege eiblaas een geel lichaam. Dit gele lichaam produceert het hormoon progesteron, ook wel bekend als het drachtigheidshormoon. Onder invloed van dit hormoon wordt het baarmoederslijmvlies klaargemaakt voor een eventuele drachtigheid. Wanneer de merrie inderdaad drachtig is, zorgt het embryo ervoor dat het gele lichaam intact blijft. De eerste 150 dagen van de dracht zorgt het hele lichaam voor de productie van progesteron, daarna neemt de placenta (moederkoek) dit over.
Als er geen bevruchting heeft plaatsgevonden en de merrie dus niet drachtig is, komt er het hormoon prostaglandine vrij. Hierdoor wordt het gele lichaam afgebroken en stopt dus de productie van progesteron. Dit is het teken voor de hypofyse (klier in de hersenen) om de hormonen FSH en LH te gaan maken. FSH is het Follikel Stimulerend Hormoon. Zoals de naam al doet vermoeden, zorgt dit hormoon voor de rijping van follikels (eiblaasjes). LH staat voor Luteïniserend Hormoon, het stimuleert de eisprong en zorgt voor de ontwikkeling van het gele lichaam. Door deze twee hormonen begint er één eiblaasje te groeien. Bij deze groei komt er nog een hormoon vrij: oestrogeen. Oestrogeen staat ook wel bekend al het hengstigheidshormoon omdat het ervoor zorgt dat de merrie hengstig wordt. De eiblaas groeit door tot het rijp is en de eisprong plaatsvindt. Vervolgens begint de cyclus weer opnieuw.
