Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat paarden het moeilijker vinden als je ze vanaf hun linkerkant benadert dan vanaf de rechterkant. De meeste training gebeurt traditiegetrouw echter vanaf de linkerkant. Gedragswetenschappers van de Universiteit van Rennes in Frankrijk wilden weten of ongetrainde eenjarigen die voorkeur voor de rechterkant al hadden en of training kon helpen om dat te verminderen.

Bij het trainen van je paard wil je het spanningsniveau het liefst zo laag mogelijk houden, want dan leert hij het beste. Bij veulens en jonge paarden is het extra belangrijk om ze een positieve start te geven. Uit eerder onderzoek is gebleken dat paarden veel heftiger reageerden als een mens met een onbekend, dus spannend, voorwerp aan hun linkerkant stond dan aan hun rechterkant. Daarnaast is ontdekt dat de meest gevoelige paarden met hun linkeroog naar zo’n onbekend voorwerp keken. Als het inderdaad uitmaakt vanaf welke kant je je jonge paard benadert, dan is dat misschien iets om rekening mee te houden, dachten de onderzoekers van de Franse Universiteit van Rennes.

In het onderzoek testten de wetenschappers in hoeverre eenjarige ongetrainde veulens anders reageerden als iemand ze vanaf de linkerkant benaderde dan vanaf de rechterkant. Daarnaast keken ze naar hoe tweejarigen die op eenjarige leeftijd een basistraining hadden gekregen omgingen met dezelfde situatie. Bij deze basistraining hadden ze geleerd om op een stemcommando te blijven staan terwijl ze de meest gebruikelijke handelingen ondergingen. Ofwel het omdoen van een halster en een longeersingel en voetje geven. Hierbij werd vooral vanaf de linkerkant met ze gewerkt.

Beide groepen paarden stonden in een aparte wei bij elkaar en werden een voor een door dezelfde vrouw benaderd. Ze liep in een neutrale houding op een van de zeven aanraakzones af – de linker of rechter schouder, flank of achterhand, of de voorkant van het paard – terwijl ze voortdurend keek naar de zone die ze wilde aanraken. Op het moment dat ze het paard in die betreffende zone aanraakte of als het negatief reageerde, ging ze terug. Stilstaan, naar de vrouw kijken en aan haar snuffelen werden genoteerd als positieve reacties; vermijden, vluchten en dreigen (bijt- of trapdreigingen) als negatieve reacties.

Bij de ongetrainde jonge paarden was duidelijk te merken dat ze aanraking in bepaalde zones niet fijn vonden. Slechts 4 van de 16 paarden accepteerde dat de vrouw hun linker- of rechterschouder of hun linkerflank aanraakte, terwijl de rest zich al terugtrok terwijl ze op die zones afliep. Van de eenjarigen die aanraking wel toelieten, reageerden alle paarden negatief bij het aanraken van hun linkerkant, terwijl ze aan de rechterkant bijna allemaal positieve reacties lieten zien.

De vrouw kon de getrainde paarden in meer zones aanraken dan de ongetrainde. Daarbij was het interessant om te zien dat de tweejarigen het liefst aangeraakt werden op hun linker- en rechterschouder en aan de voorkant. Ook de rechterkant van hun achterhand vonden de meeste tweejarigen geen probleem. Daarnaast was het opvallend dat bijna alle paarden positieve reacties gaven als ze aangeraakt werden, zonder dat het uitmaakte waar dat was.

De gedragswetenschappers concludeerden dat de eenjarige ongetrainde paarden een duidelijke voorkeur hadden voor benadering vanaf de rechterkant. En verder dat de basistraining de tweejarigen had geholpen om positief te reageren op het benaderen en aanraken van beide kanten. Vandaar dat ze aanbevelen om jonge paarden eerst vanaf hun rechterkant te trainen. Als je de basistraining daarentegen begint vanaf de moeilijke kant van je paard, ofwel links, dan kan je zijn gevoeligheid aan die kant zelfs juist verhogen. Doe je het andersom dan bouw je op de positieve ervaring die hij aan de rechterkant heeft gehad. Op die manier leert je veulen sneller en is hij meer ontspannen tijdens de training.

Het volledige onderzoek “Asymmetry of behavioral responses to a human approach in young naive vs. trained horses” door Carol Sankey, Séverine Henry, Caroline Clouard, Marie-Annick Richard-Yris en Martine Hausberger vind je hier.