Is jouw paard ook heel alert als er maar iets veranderd is in de stal, de wei of op het erf? Soms kan hij zelfs proberen om ervandoor te gaan en dat kan gevaarlijke situaties opleveren. Voor jou en voor je paard. Drie dierwetenschappers wilden uitzoeken of paarden sneller aan nieuwe voorwerpen zouden wennen, ofwel habitueren, als ze elke dag op dezelfde plek een ander, ongeveer even groot object tegenkwamen. Dat bleek niet zo te zijn; bij elk nieuwe voorwerp lieten de paarden evenveel signalen zien dat ze het spannend vonden als bij het vorige.

In het onderzoek werden vierentwintig 2-jarige Deense Warmbloed-hengsten uit dezelfde stoeterij in twee groepen verdeeld. De eerste groep werd geconfronteerd met een voorwerp dat ze moesten passeren om bij een voerbak te komen. De andere twaalf konden gewoon naar de voerbak lopen. Na de eerste dag waarop de paarden kennis mochten maken met de testruimte, lag er voor de eerste groep hengsten elke dag een ander voorwerp klaar. Deze hadden ongeveer dezelfde grootte, maar verschilden van kleur en vorm. Zo was er een oranje pion, een gele doos, een grijze bal, een witte plaat piepschuim, een blauwe cylinder en een groene ton.

Elke hengst werd 2 minuten in de testruimte gelaten. Als hij direct naar de voerbak liep en daar tussen de 90 en 120 seconden uit stond te eten, dan werd aangenomen dat hij voldoende gewend was. Totdat dat het geval was, werd hij met tussenpozen van 2 minuten telkens nogmaals 2 minuten in de ruimte gelaten om aan het voorwerp te habitueren. Het aantal wensessies dat de hengsten nodig hadden bleek elke dag, dus bij elk nieuwe voorwerp, nagenoeg hetzelfde. Daarnaast vertoonden ze evenveel gedrag waaruit op te maken was dat ze het spannend vonden: hoofd optillen tijdens het eten, snurken, alertheid richting het voorwerp en het onderzoeken en besnuffelen ervan.

Na zes dagen checkten de onderzoekers of de paarden wel echt gehabitueerd waren door het voorwerp van dag 6 te herhalen. Dit was het geval: de paarden liepen direct naar de voerbak om te gaan eten. Op dag 8 kregen beide groepen een standaard stresstest, waarbij er een rubberen mat onder de voerbak lag waar de hengsten op moesten stappen om bij het voer te kunnen. De testruimte zag er dus zowel anders uit, als dat de paarden een ander gevoel kregen als ze op de mat stapten om te eten. De hengsten in de eerste groep bleken daar hetzelfde op te reageren als die in de tweede groep. Het wennen aan de verschillende voorwerpen had er dus niet voor gezorgd dat ze sneller habitueerden aan de rubberen mat.

Op zich zijn deze uitslagen logisch. Wilde paarden overleven al eeuwenlang juist omdat ze reageren op de kleinste verschillen in hun omgeving. Zo weten ze bijvoorbeeld heel goed wat het verschil in houding is tussen een jagend roofdier en een die enkel voorbijloopt. In het eerste geval zullen ze op de vlucht slaan, terwijl ze in het tweede energie zullen besparen en doorgaan met waar ze mee bezig waren. Wil je je paard dus aan veel verschillende situaties laten wennen, dan zul je hem aan veel verschillende voorwerpen in variërende kleuren en omgevingen moeten blootstellen.

Overigens hebben de onderzoekers hierna nog getest of het uitmaakte als ze de kleur van de voorwerpen hetzelfde hielden en toen bleken de paarden wel sneller te wennen.

Hier lees je meer over dit onderzoek.